Κάθε μέρα όλο και πιο πολλοί, οι περισσότεροι Ελληνες, μπρος στην καντίνα του Κέντρου Σίτισης του Δήμου Αθηναίων Για φαγητό σήμερα έχει κοτόπουλο με ρύζι. Δεν υπάρχει, βέβαια, τραπέζι ούτε πιάτα. Μόνο ένα παγκάκι και πλαστικά μπολ. Ούτε οικογένεια υπάρχει να κάνει προσευχή πριν το φαγητό ούτε και παιδιά να πουν τα νέα απ’ το σχολείο. Την προσευχή του εδώ ο καθένας την κάνει μόνος του. Κι όλοι ζητούν το ίδιο. Να έχει κι αύριο κάτι για φαγητό. Στο πεζοδρόμιο της Πειραιώς, παρέλαση φαντασμάτων. Από τις 12.00 και μετά, η ουρά μπρος στην καντίνα του Κέντρου Σίτισης του Δήμου Αθηναίων όλο και μακραίνει. Κάθε μέρα όλο και πιο πολλοί άνθρωποι, όλο και πιο πολλοί Ελληνες. Αν υπάρχει κάτι να μάθεις απ’ αυτούς, είναι πως ο καθένας θα μπορούσε να καταλήξει εδώ.
Δέκα γλώσσες
Οπως ο κύριος Εμμανουήλ, που επιμένει «όχι Μανώλης. Εμμανουήλ!». Που μιλάει δέκα γλώσσες. Που δούλευε στα ξενοδοχεία τριάντα χρόνια. Που έχει γυρίσει τριάντα χώρες. Που έχει τέσσερα παιδιά. Και που τρώει στο συσσίτιο. «Τι πήγε λάθος;» Με το βλέμμα με διορθώνει – η ερώτηση είναι λάθος. «Τι ψάχνεις να βρεις κορίτσι μου;», λέει. «Δεν γυρίζει ο χρόνος πίσω». Ενα τρακάρισμα σ’ έναν αυτοκινητόδρομο. Μια εγχείρηση στο κεφάλι κι όταν ξυπνάς, να σου λένε πως η γυναίκα σου πέθανε. Και τότε να παθαίνεις την πρώτη κρίση επιληψίας. «Και τα παιδιά σας;», τον ρωτάω. «Τα παιδιά μου;» Ο κύριος Εμμανουήλ σηκώνει τους ώμους. «Οσο δούλευε ο μπαμπάς τους, ήταν καλός. Τώρα που ο μπαμπάς δεν δουλεύει, μπαμπάς δεν υπάρχει». Κάθε τόσο πιάνει την τσέπη του σακακιού του, με βλέπει που κοιτάζω το χέρι όπως πάει ξανά εκεί. «Το πορτοφόλι στη θέση του», λέει. Τον ρωτάω αν εμπιστεύεται τους ανθρώπους. Η φωνή του δεν είναι πια φιλική. «Ακουσε κορίτσι μου», λέει – σαν να τον προσέβαλα. «Εγώ δεν ζητάω από κανένα τίποτα. Ούτε συγγνώμες ούτε φιλίες. Μια κονσέρβα κάπου θα την βρω. Και στο σπίτι μου έχω την τηλεόραση να μου μιλάει. Μοναχός μου μια χαρά είμαι».
